DCRM 2025

Binnen de gezondheidszorg is er een toenemende interesse in het gebruik van de capability approach. De capability approach is een theoretisch model dat er vanuit gaat dat iemands welzijn gerelateerd is aan iemands capabilities; dat zijn de mogelijkheden die iemand heeft om te doen en te zijn wat voor diegene waardevol is.
Binnen de gezondheidszorg is de capability approach tot nu toe voornamelijk gebruikt voor het evalueren van kwaliteit van leven en interventies gericht op het vergroten van welzijn. Recent is de capability approach ook gebruikt voor het ontwikkelen van interventies binnen de revalidatie en psychiatrie.
Deze sessie zal inzicht geven in de klinische toepassing van de capability approach (capability care) in het Radboudumc (revalidatie) en bij Dimence groep (psychiatrie). De resultaten van de onderzoeksprojecten zullen kort worden besproken. In de sessie zullen deze resultaten op een interactieve wijze geïllustreerd worden aan de hand van casuïstiek.

Leerdoelen:

• Begrijpen van de capability approach en bijbehorende terminologie.
• In staat zijn om de situatie van een persoon te analyseren vanuit een capability approach perspectief.
• Inzicht krijgen in hoe het gebruik van de capability approach persoonsgerichte zorg kan faciliteren.

Programma

Deze sessie zal beginnen met een korte introductie in de capability approach. Daarna worden voorbeelden gegeven van klinische toepassing op verschillende gebieden, waaronder revalidatie voor personen met spierziekten (capability care). Het belangrijkste doel van de workshop is om hands-on te oefenen met de capability approach, aan de hand van verschillende casussen. Er wordt geoefend in kleine groepen, met ruimte voor een plenaire discussie aan het einde van de workshop.

Sprekers:

• Eirlys Pijpers, Radboudumc, Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, afdeling Revalidatie, Nijmegen. Eirlys Pijpers is ergotherapeut en PhD student. Als ergotherapeut werkt zij voornamelijk met patiënten met spierziekten. Haar onderzoek richt zich op de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van de capability approach in de spierziektenrevalidatie.
• Jan Meerman, psychiater bij JeugdGGZ, Dimencegroep en promovendus aan de VU Amsterdam. Jan Meerman is een jonge psychiater met oog voor capabilities. Zijn PhD betreft de operationalisatie van de capability approach voor de klinische praktijk, o.a. de rol van capabilities bij jongvolwassenen met autisme.
• Jan Groothuis Radboudumc, Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, afdeling Revalidatie, Nijmegen. Jan Groothuis is revalidatiearts met specifieke expertise in spierziekten en werkzaam binnen het Spierziekten Centrum Radboudumc. Hij heeft praktische ervaring over het toepassen van de capability approach binnen poliklinische consulten.

Patiëntenparticipatie binnen onderzoek, onderwijs en beleid wordt steeds vaker erkend als essentieel onderdeel van revalidatiezorg die daadwerkelijk aansluit bij de behoeften van de revalidatiepatiënt. De vraag naar samenwerking met patiënten groeit, niet alleen vanuit subsidieverstrekkers, maar ook vanuit de beroepspraktijk. Tegelijkertijd blijkt in de praktijk dat veel professionals weliswaar de intentie hebben om patiënten te betrekken, maar zoekende zijn naar haalbare en zinvolle manieren om dit vorm te geven.

In deze workshop verbinden we wetenschappelijke inzichten over patiëntenparticipatie met praktijkvoorbeelden uit Nederlandse revalidatiecentra. De rode draad hierbij is: hoe patiëntenparticipatie kan bijdragen aan betere, efficiëntere en meer gepersonaliseerde zorg (‘less is more’). We maken hierbij gebruik van casussen uit het Handboek Patiëntenparticipatie, dat momenteel wordt herschreven.

Leerdoelen:
Deelnemers verkrijgen in deze workshop inzicht in de wetenschappelijke onderbouwing en praktische toepassingen van patiëntenparticipatie binnen de revalidatie op het gebied van onderwijs, onderzoek en beleid. Ze leren hoe het perspectief van patiënten kan bijdragen aan doelmatiger en zinvoller onderzoek, onderwijs en beleid, in lijn met het congresthema “Less is more”. Daarnaast verkennen deelnemers verkennen hun eigen vraagstukken en formuleren zij concrete vervolgstappen om patiëntenparticipatie toe te passen binnen hun eigen werk aan de hand van het concept handboek ‘Patiëntenparticipatie in de revalidatie’.

Programma:

• Introductie (10 min): Korte presentatie over de nieuwste inzichten rondom patiëntenparticipatie van de afgelopen tien jaar.
• Inventarisatie (10 min): Verzamelen van de grootste vraagstukken en breekpunten van deelnemers rondom patiëntenparticipatie via Mentimeter. (Peilen wie aanwezig is, hun ervaring met patiëntenparticipatie, en eventueel de doelgroep/diagnosegroep om specifieke subgroepen te kunnen maken.)30 min: Inspirerende praktijkvoorbeelden: Twee tot drie compacte voorbeelden van professionals en patiëntpartners die al ervaring hebben opgedaan met patiëntenparticipatie (casussen uit het handboek).
• Paneldiscussie (30 min): Paneldiscussie met zorgprofessionals en patiëntpartners uit de voorbeelden. Focus op overwinningen, uitdagingen en interactie met het publiek.
• Groepsopdracht (30 min): In kleine groepjes (3-4 personen) werken deelnemers aan het oplossen van een concreet vraagstuk rondom patiëntenparticipatie, met behulp van het handboek. (Vraagstukken afkomstig uit de Mentimeter-inventarisatie bij stap 2.)
• Plenaire terugkoppeling (20 min): Per groepje deelt één deelnemer kort zijn of haar uitdaging en oplossing, met ruimte voor aanvullende input uit de zaal.10 min: Evaluatie: Afsluitende Mentimeter om te inventariseren wat deelnemers aanvullend nodig hebben van het handboek
• Afsluiting en uitloop (20 min)

Sprekers:

• Nicole Voet; betrokken bij introductie en voorzitter workshop
• Janne Bolt; betrokken bij inventarisatie, begeleiden groepsworkshop, evaluatie
• Vera Verhage; betrokken bij panel en begeleiden groepsworkshop
• Marjolein Ketelaar; betrokken introductie, begeleiden groepsworkshop
• Baziel van Engelen; betrokken bij panel discussie, begeleiden groepsworkshop